دولت فدرال در آستانه تعطیلی | اختلافات درون‌حزبی جمهوری‌خواهان باعث ناکامی طرح مک‌کارتی شد

جمهوری‌خواهان در مجلس نمایندگان آمریکا با رد طرح پیشنهادی رهبرشان برای تأمین بودجه موقت دستگاه اجرائی، دولت فدرال آمریکا را در آستانه تعطیلی قرار دادند. مجلس نمایندگان آمریکا روز جمعه یکی از پرسروصداترین روزهای خود را تجربه کرد و جمهوری‌خواهان تندرو تلاش‌های نهایی برای تأمین بودجه موقت دولت را به باد دادند؛ در‌حالی‌که ۲۳۲ عضو مجلس نمایندگان به طرح مک‌کارتی جمهوری‌خواه رأی موافق دادند، ۱۹۸ نفر شامل همه نمایندگان دموکرات حاضر در نشست همراه با ۲۱ نماینده‌ که جزء جناح راست افراطی حزب جمهوری‌خواه محسوب می‌شوند، به آن رأی مخالف دادند. چنانچه در ساعات باقی‌مانده تا امروز اول اکتبر به وقت محلی، قانون‌گذاران نتوانند به توافقی دست یابند، همه خدمات دولتی به‌ جز بخش حیاتی متوقف خواهد شد.

این نخستین بار از سال ۲۰۱۹، در دوره ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ است که با از کار افتادن بخش‌های عمده‌ای از دولت، حقوق میلیون‌ها کارمند فدرال و نیروهای نظامی به تعویق خواهد افتاد. اول اکتبر (امروز) شروع سال مالی جدید در آمریکا محسوب می‌شود. به گزارش رویترز و به گفته شالاندا یانگ، مدیر دفتر مدیریت و بودجه کاخ سفید، اگر جمهوری‌خواهان در ساعات باقی‌مانده بتوانند به «اختلافات داخلی» پایان دهند، هنوز می‌توان از تعطیلی دولت اجتناب کرد و دستگاه اجرائی را به‌ طور موقت تا ۱۷ نوامبر امسال تأمین مالی کرد. طرح پیشنهادی مک‌کارتی در‌حالی‌که هزینه‌ها را کاهش می‌داد و در راستای اولویت‌های جمهوری‌خواهان بود، رأی نیاورد. رئیس مجلس نمایندگان طرحی را ارائه داد که در آن بودجه‌های اختصاص‌یافته به همه سازمان‌های دولتی حدود ۳۰ درصد کاهش یافته و راهکارهایی برای افزایش تدابیر امنیتی در مرزها برای جلوگیری از افزایش شمار مهاجران غیرقانونی در نظر گرفته شده است.

برخی تحلیلگران شکست این طرح را حاکی از آشفتگی فزاینده در حزب جمهوری‌خواه پیش از انتخابات ۲۰۲۴ می‌دانند؛ انتخاباتی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری سابق، امیدوار است از طریق آن به کاخ سفید بازگردد. به باور جانت یلن، وزیر خزانه‌داری ایالات متحده، تعطیلی دولت، پیشرفت اقتصادی ایالات متحده را از‌ طریق بی‌اثر‌کردن برنامه‌های کسب‌و‌کار کوچک «تضعیف» می‌کند و می‌تواند پیشرفت‌های عمده زیرساخت‌ها را به تأخیر بیندازد.

این تعطیلی چهارمین تعطیلی دولت فدرال آمریکا در یک دهه اخیر و تنها چهار ماه پس از بن‌بست مشابه برای افزایش سقف بدهی خواهد بود؛ بن‌بستی که دولت فدرال را در آستانه نُکول قرار داده بود و می‌رفت تا یک فاجعه اقتصادی بزرگ برای ثروتمند‌ترین کشور جهان و در‌ پی آن بحران اقتصادی عمیق جهانی رقم بزند. 

اختلاف میان جمهوری‌خواهان بر سر بودجه دولت نگرانی‌هایی را در وال‌استریت برانگیخته است. در همین زمینه، مؤسسه رتبه‌بندی مودیز هشدار داده است چنین رویدادی می‌تواند به اعتبار ایالات متحده آسیب بزند. احتمال تعطیلی دولت فدرال منجر به توقف انتشار داده‌های کلان اقتصادی، ازجمله گزارش اشتغال و شاخص بهای مصرف‌کنندگان نیز خواهد شد که به گفته سایت‌های اقتصادی، بانک مرکزی آمریکا را به اتخاذ تصمیماتی در زمینه نرخ بهره خواهد کشاند که ممکن است عواقب نگران‌کننده‌ای داشته باشد. انتشار داده‌های اقتصاد کلان در آمریکا، مانند گزارش اشتغال و آمار تورم، برای تصمیم‌گیرندگان عرصه اقتصادی و سرمایه‌گذاران اهمیت حیاتی دارد. تعطیلی دولت فدرال آمریکا به دلیل بن‌بست در کنگره که ناشی از توازن شکننده قوای میان دو حزب رقیب جمهوری‌خواه و دموکرات است، پیش‌تر سابقه داشته است.

به باور جو بایدن، مک‌کارتی «معامله‌ وحشتناکی» انجام داده است. رئیس‌جمهوری آمریکا در مصاحبه با پروپابلیکا گفت که رئیس مجلس نمایندگان، با اکثریت جمهوری‌خواهان، «برای حفظ مقامش مایل است کارهایی انجام دهد که با رویه‌های قانون اساسی ناسازگار است». این در حالی است که مک‌کارتی، دموکرات‌ها را مسئول این وضع می‌داند و می‌گوید آنها مانع اجرای راه‌حل شده‌اند. کارن ژان پی‌یر، سخنگوی کاخ سفید گفت: «جمهوری‌خواهان افراطی در مجلس نمایندگان درخواست‌های خود را سه برابر کردند تا برنامه‌هایی که میلیون‌ها خانواده آمریکایی به آن وابسته هستند، مختل شود». در مقابل، مجلس سنا در نشست اخیر، طرح خود را با حمایت دوحزبی ادامه داد که هدف آن ادامه کار دولت فدرال به موازات افزایش کمک به اوکراین و مناطق فاجعه‌دیده داخل آمریکاست.

به گفته خبرگزاری‌ها، با وجود تلاش سنا «بلبشوی جاری در مجلس نمایندگان» ادامه یافته است. در ‌این‌ میان، دونالد ترامپ، رقیب احتمالی بایدن در انتخابات ۲۰۲۴، از جمهوری‌خواهان به خاطر «همکاری با دموکرات‌ها» انتقاد کرده است. شماری از جمهوری‌خواهان تندرو، از‌جمله میت گیتس هم تهدید کرده‌اند که اگر مک‌کارتی به آرای دموکرات‌ها تکیه کند، او را از نقش رهبری کنار خواهند زد. جمهوری‌خواهانی که به طرح مک‌کارتی رأی مخالف دادند و بودجه دولت جو بایدن برای سال آینده را قبول ندارند، با حمایت دونالد ترامپ، از‌جمله با اختصاص کمک‌های مالی بیشتر آمریکا به اوکراین مخالف هستند.

اختلافات دو حزب در آستانه انتخابات سال آتی آمریکا تشدید شده و جمهوری‌خواهان هوادار دونالد ترامپ برای ضربه‌زدن به دولت جو بایدن تلاش می‌کنند. جایگاه کوین مک‌کارتی در ریاست مجلس نمایندگان نیز در وضعیت کنونی به خطر افتاده؛ زیرا نشان می‌دهد که او فاقد «توان سیاسی» در مقاطع حساس است و دولت را با بحران روبه‌رو کرده است. در صورت تعطیلی دولت فدرال، فعالیت اداره‌ها و نهادهای زیرمجموعه آن متوقف می‌شود. با این حال، تعطیلی دولت فدرال بر خدمات پایه و اضطراری مانند خدمات بهداشتی-درمانی، پست و حتی محافظت از مراکز اتمی ایالات متحده تأثیری نخواهد داشت. به‌این‌ترتیب بسیاری از کارمندان دولت فدرال احتمالا در مرخصی اجباری به سر خواهند برد. حال آنکه برخی دیگر مجبورند تا پایان تعطیلی، بدون حقوق کار کنند.